1944 yılında Kırım Tatar Sürgünü’nde Aksaray’a gelerek Bahçesaray ve Kırımlı mahallelerine yerleşen göçmen kadınlar geleneklerini yaşatmayı sürdürüyor. 79 yıldır taş fırında ürettikleri ekşi mayalı ekmeğin satışını da yapan Tatar kadınlar yöresel lezzetlerini Türkiye’ye tanıtmayı hedefliyor.
Sürgünden bu yana yöresel ürünlerine verdikleri değeri her platformda dile getiren Tatar kadınlar, ekşi maya ile özel fırında üretilen ekmeklerine il genelinden yoğun talep olduğunu söyledi. Kadın girişimcilerin birlikteliği ile kooperatif de kurduklarını aktaran Hamidiye-Alaca Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi Başkanı Meliha Alyanak, geleneksel lezzetlerinin ekmek kapısı olduğunu dile getirdi. 79 yıldır geleneklerini yaşatarak Tatar ekmeğini sofralarla buluşturduklarını kaydeden Alyanak, ekmeklerinin özel yapılan taş fırınlarda aşamalı bir şekilde yapıldığını ifade etti. Ekşi maya ile ürettikleri ekmekte hiçbir katkı maddesi bulunmadığını söyleyen Alyanak, yöresel ekmeğin yapım aşamalarına değinerek “Yaklaşık 80 yıldır atalarımızdan gördüğümüz gelenek ve görenekleri yaşatmanın mücadelesini veriyoruz. Hiçbir katkı maddesinin bulunmadığı ekmeğimiz için bir gün önceden maya arttırma dediğimiz işlemi yaparak ekşi mayamızı hazırlıyoruz. Ertesi gün unumuz ile ekşi mayamızı buluşturarak hamurumuzu hazırlıyoruz. Yumuşak kıvamlı hamurumuzu mayalanmaya bırakarak fırın aşamasına geçiyoruz” dedi.
Tatar ekmeğinin fırın yakma aşaması ile ilgili detayları paylaşan Alyanak, “Kızıl taş dediğimiz taşlarla ekmeğimiz için özel olarak yaptırdığımız fırını hamur mayalanma aşamasındayken ateşlemeye başlıyoruz. Taş fırınımızın pişirme derecesine geldiği aşamayı ustalık dediğimiz noktamızı kullanarak kendimiz belirliyoruz. Yaklaşık bir saat boyunca ateşlediğimiz fırının ısısı olduğunda hamurumuzu hazırlamaya başlıyoruz” şeklinde konuştu. Mayalanan hamura ateşini temizledikleri fırına yerleştirmek için şekil verdiklerini söyleyen Alyanak, ekmek küreği ile eşit parçalara ayırdıkları hamuru taş fırında pişirmeye bıraktıklarını kaydetti. Taş fırını kapatarak bir saat pişen ekmekleri çıkardıktan sonra temizleme işlemi yaptıklarını belirten Alyanak, aşamalı ve zahmetli olan ekmeklerinin tanıtım elçisi olduklarını aktardı.
Girişimci kadınlar ile kurdukları kooperatifin ekmek kapıları olduğuna değinen Alyanak, kadınlarında üretimde söz sahibi olduğunu ifade etti. Yaklaşık 80 yıllık bir geleneği yaşattıklarının altını çizen Alyanak, “Ürettiğimiz yöresel ekmeklerimizin yanı sıra Tatar lezzetlerini de tanıtmayı amaçlıyoruz. Kooperatifimiz aracılığı ile belli noktalarda satışını yaptığımız ekmeklerimizin ticaretini büyütmek ve ekmeğimizi önce ülkemize sonra dünyaya tanıtmak istiyoruz. Kadınların her işin üstesinden gelebileceğini gösterdiğimiz platformumuzda birlik ve beraberliğin de örneğini sergiliyoruz. Gün geçtikçe talebin arttığı ekşi mayalı ekmeğimizin yolculuğunu gelecek nesillere aktarmak için elimizden geleni yapacağız” diyerek sözlerini tamamladı. (Haber-Fotoğraf: Seda Olgun)
İletişim Sanatçısı 